لجستیک و زنجیره تأمین هوشمند

امروزه یکی از تأثیرگذارترین و در عین حال پیچیده‌ترین صنایع هر کشور، صنعت زنجیره تأمین آن محسوب می‌شود؛ زیرا این صنعت بسیار مهم و حیاتی با فراهم کردن امکانات و تسهیلات مرتبط با انبارداری، تولید، عرضه و توزیع خدمات و کالاها به چرخه اقتصادی کشور کمک می‌کند. درکل برای برقراری ارتباط بین تولیدکننده و مصرف‌کننده روش‌های متنوعی وجود دارد که با گسترش فعالیت‌ها در این عرصه، شاخص‌های مرتبط با بهره وری برای برقراری ارتباط بین تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان با مشکلاتی مواجه می‌شوند.

در حال حاضر با پیشرفت تکنولوژی و دیجیتالی‌شدن فرایندهای گوناگون، از لجستیک هوشمند در بسیاری از کسب و کارها مانند حمل و نقل و همچنین هوشمندسازی انبارها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه این مقاله از سایت کولتگ قصد داریم، شما را به طور کامل با لجستیک و زنجیره تأمین هوشمند آشنا کنیم، پس تا انتها همراه ما باشید.

لجستیک هوشمند چیست؟

لجستیک هوشمند که با عنوان Intelligent logestic  یا  smart logestic شناخته می‌شود، به استفاده از فناوری‌های پیشرفته و تجزیه و تحلیل داده‌ها برای بهینه ‌سازی کل زنجیره تأمین، از تهیه و تولید گرفته تا حمل و نقل، انبارداری و تحویل اشاره دارد. با پیشرفت هوش مصنوعی و تجهیزات هوشمند، صنایع زنجیره تأمین دریافتند که این فناوری می‌تواند لجستیک را تقویت کند. به این ترتیب مهندسان آی تی، مدیران و کارشناسان لجستیک با همکاری یکدیگر، لجستیک را هوشمند کردند.

هدف لجستیک هوشمند، افزایش کنترل فرایند بهینه ‌سازی ظرفیت انبار و به حداقل رساندن هزینه‌های عملیاتی در شرکت‌ها با استفاده از دستگاه‌های متصل به هم و جمع آوری تمام داده‌های تولید شده در آن است. تجزیه و تحلیل این داده‌ها قبل از تصمیم گیری، اطلاعات جامعی را در مورد هر آنچه که در انبار رخ می‌دهد را به مدیران لجستیک ارائه می‌دهند. این عملیات با استفاده از یک سیستم نرم ‌افزاری مدیریت انبار انجام می‌شود که خطر خطا را در تأسیسات محدود می‌کند و تمام عملیات انجام شده در آن، از مدیریت مکان محصول گرفته تا مسیرهای انتخاب اپراتور را بهبود و سریع می‌کند.

تأثیر فناوری‌های نوین در لجستیک و زنجیره تأمین

در سال‌های اخیر فناوری‌های نوین تحولی عظیم در صنایع مختلف از جمله زنجیره تأمین و لجستیک ایجاد کرده‌اند. ظهور فناوری‌هایی همچون اینترنت اشیا، هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، بلاک چین، رایانش ابری و رباتیک به طور چشمگیری مدیریت لجستیک و زنجیره تأمین را متحول کرده است. این فناوری‌ها نه تنها کارایی عملیات را افزایش داده است، بلکه شفافیت را بهبود بخشیده، هزینه‌ها را کمتر کرده و کل زنجیره تأمین را بهینه سازی کرده‌اند.

اینترنت اشیا (lot)

اینترنت اشیا یکی از فناوری‌هایی است که تحولی گسترده در زنجیره تأمین و لجستیک ایجاد کرده است. با اتصال وسایل نقلیه، انبارها و محصولات به اینترنت اطلاعات به صورت بلادرنگ در دسترس قرار می‌گیرد. این اطلاعات می‌تواند شامل موقعیت جغرافیایی، وضعیت محیطی مانند دما و رطوبت وضعیت عملکردی وسایل نقلیه و سایر داده‌های حیاتی باشند.

هوش مصنوعی (Al) و یادگیری ماشین (ML)

هوش مصنوعی و یادگیری ماشین به شرکت‌ها اجازه می‌دهند تا از داده‌های بزرگ استفاده کنند و تصمیمات بهتری بگیرند. این فناوری‌ها می‌توانند در تحلیل داده‌ها، پیش‌بینی تقاضا، بهینه‌سازی مسیرها و حتی در مدیریت منابع انسانی بسیار کارآمد باشند.

بلاکچین

بلاک چین با عنوان یک فناوری توزیع شده و شفاف، در زنجیره تأمین و لجستیک نقش بسیار مهمی دارد. این فناوری امکان ثبت تمامی تراکنش‌ها را به صورت غیر قابل تغییر فراهم می‌کند که می‌تواند اعتماد بین طرفین زنجیره تأمین را افزایش دهد. لازم به ذکر است که بدانید، استفاده از بلاک‌چین نیازمند سرمایه گذاری اولیه بالا است.

فناوری‌های ابری

فناوری‌های ابری امکان ذخیره ‌سازی و پردازش داده‌ها را به صورت آنلاین و دسترسی از هر مکان و در هر زمان را فراهم می‌کنند. این فناوری‌ها برای مدیریت زنجیره تأمین و لجستیک واجب هستند، چراکه به شرکت‌ها امکان می‌دهند تا اطلاعات را به صورت بلادرنگ و بهینه مدیریت کنند.

مزایای لجستیک هوشمند

با به کارگیری لجستیک هوشمند، مدیریت انبار و پیش بینی تقاضا برای محصولات امکان ‌پذیر می‌شود. زمانی که ربات‌ها و هوش مصنوعی کار انتخاب و جابجایی وسایل را انجام دهند، فرایند انبارداری به صورت خودکار انجام می‌گردد و با مدیریت زمان تحویل کالا به مشتری، لجستیک هوشمند بهبود خدمات مشتری را در پی دارد.

لجستیک هوشمند با جمع آوری و تجزیه و تحلیل مقادیر زیادی از داده‌ها در زمان واقعی، می‌تواند به بهینه سازی مسیر هنگام رانندگی و حتی شناسایی نزدیک‌ترین مکان برای استراحت، سوخت گیری، غذا خوردن یا پارک کمک کند. همچنین لجستیک هوشمند با ارائه اطلاعات لحظه‌ای از انبار به مدیران امکان پیش بینی میزان فروش و در نتیجه تصمیم گیری درست راجع به سهام شرکت را می‌دهد.

چالش‌های اجرایی در پیاده ‌سازی زنجیره تأمین هوشمند

چالش‌های عمده‌ای که زنجیره‌های تأمین در سطح جهانی با آن روبرو هستند، شامل موارد زیر است:

انطباق و یکپارچگی داده‌ها

یکپارچگی و انطباق داده‌ها و همینطور قابلیت ردیابی دو جنبه حیاتی مدیریت زنجیره تأمین هستند. انواع داده‌ها عمدتاً در سراسر زنجیره تأمین رد و بدل می‌شوند که مسیرهای تحویل، داده‌های مالی، مشخصات محصول و اطلاعات مشتری را شامل می‌شود.

گذشته از این کسب و کارها، معمولاً ردیابی محصولات خود در طول زنجیره تأمین، تضمین کیفیت و ایمنی محصولات خود و رعایت مقررات قانونی چالش‌هایی دارند که موفقیت هر زنجیره تأمین به حفظ و مدیریت این داده‌های اساسی بستگی دارد.

فرایند برنامه ریزی و باز پر کردن

فرایند جایگزینی و برنامه ‌ریزی با افزایش تعداد انبارها و کانال‌ها پیچیده‌تر می‌شود. چندین فاکتور خاص برای هر کانال و مکان وجود دارد که شامل جمعیت شناسی، ترجیحات مصرف کننده، رقبای محلی، فصلی بودن محصول، زمان ارسال، هزینه حمل و نقل می‌شود و برای تکمیل مجدد موجودی شما تأثیر می‌گذارد.

افزایش تقاضا برای حمل و نقل کالا

در سال‌هایی که مردم با بیماری‌های همه‌گیر دست و پنجه نرم می‌کردند، بخش تجارت الکترونیک با نرخی غیر قابل باور رشد کرده است. علاوه بر این، شرکت‌ها در حال حاضر به مشتریان در سراسر کشور یا دنیا خدمت می‌دهند.

مزایای زنجیره تأمین هوشمند برای کسب‌وکارها

فناوری‌های زنجیره تأمین هوشمند به این معناست که کسب و کارها می‌توانند به شفافیت بیشتری دست یابند، خطاها را کاهش دهند و در تمام زمینه‌ها در زمان صرفه‌جویی کنند. از طرفی دیگر زنجیره‌های تأمین می‌توانند به درک بیشتری از مشتریان خود دست یابند و خدماتی را ارائه دهند که نیازهای هر دو طرف را برآورده کند.

راه حل‌های دیجیتالی می‌تواند به ایمنی بیشتر برای کارگران انسانی منجر شوند. بلند کردن وسایل سنگین، خستگی، حواس پرتی و استرس می‌توانند همگی کارگران را در معرض خطر قرار دهند. اگر ماشین‌هایی مثل ربات بتوانند این وظایف را به درستی انجام دهند، مدیران این اطمینان را دارند که این کار به خوبی با استانداردهای ایمنی بالا صورت می‌گیرد.

آینده لجستیک و زنجیره تأمین هوشمند

فناوری‌های نوین تأثیر زیادی بر زنجیره تأمین و لجستیک در بازارگاه‌های الکترونیکی حمل و نقل داشته‌اند. این فناوری‌ها با افزایش شفافیت، کاهش هزینه‌ها بهبود کارایی و ایجاد اعتماد بین طرفین زنجیره تأمین، نقش مؤثری در توسعه و پیشرفت این بازارگاه‌ها دارند. با ادامه توسعه و پیشرفت این فناوری‌ها  انتظار می‌رود که زنجیره تأمین و لجستیک به طور گسترده هوشمندتر و کارآمدتر شود و شرکت‌هایی که به سرعت  این فناوری‌ها را می‌پذیرند و آنها را به درستی اجرا می‌کنند، می‌توانند در محیط رقابتی امروزی موفق‌تر عمل کنند.

با استفاده از زنجیره تأمین هوشمند و لجستیک هوشمند، شرکت‌ها می‌توانند مراحل مختلف ذخیره سازی و حمل و نقل کالاهای خود را به روش کارآمد، خودکار، ایمن و قوی به هم متصل کنند. به لطف این فناوری آنها می‌توانند از رقبا جلوتر بیافتند، نتایج فوق‌العاده به دست آورند، کارایی خود را به حداکثر و هزینه‌های خود را به حداقل برساند. از طرفی دیگر با استقبال از هوشمندسازی زنجیره تأمین و مدیریت لجستیک، کسب و کارها می‌تواند منابع را بهینه کرده و در اقتصاد مدرن، رقابتی باقی بمانند.