نکات مهم نگهداری بوتاکس

بوتاکس (Botulinum toxin) یکی از روش‌های درمان‌ زیبایی و پزشکی محسوب می‌شود که در حال حاضر بسیار محبوب و پرطرفدار است. از این ماده برای کاهش چین و چروک‌های صورت، درمان میگرن، تعریق زیاد و بسیاری دیگر از مشکلات استفاده می‌کنند. به طور کلی باید بدانید که اگر می‌خواهید، این ماده مؤثر و ایمن باقی بماند، از آن باید در شرایط خاصی نگهداری کنید.

در واقع بوتاکس یک ماده پزشکی حساس به دما می‌باشد که معمولاً باید در یخچال‌‌های طبی نگهداری شود و دانستن اینکه برای حفظ کارآمدی تا چه مدت قابل ذخیره‌سازی است؛ از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می‌باشد. بوتاکس آماده‌سازی شده حداکثر تا 5 ساعت در محیط اتاق قابل استفاده است و در یخچال تا 4 هفته امکان نگهداری ایمن و بدون کاهش اثر بخشی را دارد. در صورتی که برای اطمینان از سلامت محصول، دمای روزانه آن باید با دقت مانیتور شود.

اگر صاحب مرکز زیبایی هستید و یا قصد انجام بوتاکس دارید، به شما پیشنهاد می‌کنیم با این مقاله از کول تگ ما همراه باشید تا در ادامه نگاهی دقیق‌تری به حساسیت‌های دمایی ماده بوتاکس، عواملی که بر ماندگاری آن تأثیر دارد، مدت ‌زمان نگهداری آن قبل و بعد از آماده‌سازی و همچنین روش‌های نگهداری ایمن برای حفظ اثربخشی محصول ‌‌‌‌‌‌‌‌‌بپردازیم.

بوتاکس آماده‌ سازی شده چیست؟

بوتاکس آماده یا بوتاکس آماده‌سازی شده، بوتاکسی است که قبل از استفاده، در کارخانه یا مراکز مربوطه آماده شده و بسته‌ بندی می‌شود. این بوتاکس به صورت پودری می‌باشد که هنگام استفاده باید به محلول نرمی تبدیل شود که معمولاً با سرم سالین یا آب استریل آن را رقیق می‌کنند تا برای تزریق آماده شود.

مراحل آماده سازی بوتاکس به چه صورت است؟

برای آماده سازی بوتاکس، پزشک یا فردی که کار بوتاکس را انجام می‌دهد، باید به پودر جامد بوتاکس مایعی (سرم سالین یا آب استریل) را اضافه نماید، تا برای تزریق آماده شود. لازم است بدانید که شما برای تزریق بوتاکس به یک سرنگ (3 ‌‌‌‌‌‌‌‌‌میلی لیتر)، آب نمک حفظ شده و یک ویال (100 واحد) سم بوتولینوم نیاز دارید. نحوه آماده سازی بوتاکس به صورت زیر می‌باشد:

1. ابتدا 1 ‌‌‌‌‌‌‌‌‌میلی لیتر از محلول آب نمک حفظ شده را با سرنگ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌کشیم.
2. سپس سرنگ حاوی محلول را به ‌آرامی وارد ویال بوتاکس ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌کنیم تا نمک، خلأ داخل ویال پودر بوتاکس را به خوبی پر کند.
3. ویال را به‌ آرامی تکان می‌دهیم تا پودر بوتاکس با محلول نمکی مخلوط شود.
4. بهتر است تا زمان مصرف بوتاکس، آن را در یخچال پزشکی نگهداری کنید.

عوامل محیطی اثرگذار بر ماده بوتاکس

همانطور که گفته شد، ماده بوتاکس به دما حساس است و از آن باید در دمایی بین 2 تا 8 درجه سانتی‌گراد در یخچال نگهداری شود. فرم پودری موجود در ویال‌های مهر و موم شده نیز باید در یخچال نگهداری شوند. ویال 200 واحدی تا 24 ماه و ویال 100 واحدی تا 36 ماه دوام ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌آورد. با این حال، تولیدکنندگان بوتاکس گفته اند که فرم دست نخورده بوتاکس ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌تواند تا پنج روز در دمای اتاق سالم بماند.

فرم مایع آماده‌سازی شده بوتاکس باید در یخچال نگهداری شود و تا زمانی که در یخچال طبی اختصاصی در شرایط نگهداری مناسب باشد ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌تواند تا چهار هفته دوام بیاورد. علاوه بر دما شرایط محیطی دیگر مثل نور و رطوبت نیز بر ماده بوتاکس تأثیر ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌گذارد.

• دما

به طور کلی از بوتاکس باید در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتی‌گراد (یعنی دمای یخچال) نگهداری کنید؛ چرا که دماهای بالاتر از این می‌توانند موجب تخریب توکسین شود و همچنین باعث کاهش اثر بخشی آن نیز شوند. لازم است بدانید که بوتاکس نباید در فریزر قرار بگیرد، زیرا یخ زدگی آن موجب آسیب به ساختار مولکولی آن می‌شود.

• محافظت از نور

به شما پیشنهاد می‌کنیم بوتاکس را در محیطی تاریک و بدون تابش مستقیم نور نگهداری کنید، زیرا تابش نور مستقیم می‌تواند بر تخریب مولکول‌های بوتاکس و کاهش اثربخشی آن تأثیر بسزایی داشته باشد.

• عدم تکان دادن زیاد

در حفظ و نگهداری بوتاکس چه هنگام حمل و نقل آن و چه در نگهداری آن، از تکان‌های زیاد خودداری نمایید. تکان‌های شدید می‌توانند در ساختار پروتئینی بوتاکس تأثیر داشته باشند و علاوه بر آسیب رساندن به ساختار آن، موجب کاهش کارایی آن نیز شوند.

شرایط نگهداری بوتاکس در یخچال

یخچال‌های طبی برای مواد دارویی مانند بوتاکس که باید در شرایط دمایی خاصی نگهداری شوند، ساخته شده‌اند. برای ایمن و مؤثر ماندن بوتاکس، بسیار حائز اهمیت است که یخچال پزشکی بیش از 75 درصد ظرفیت نداشته باشد، زیرا تراکم زیاد مواد در یخچال، ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌تواند باعث نوسان دما شود. جعبه‌ها و ویال‌ها باید دور از دیواره‌های یخچال نگهداری شوند، زیرا این قسمت ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌تواند سردتر باشد و باید مطمئن شوید که ویال‌ها در جعبه‌هایشان نگهداری ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌شوند تا در معرض نور خورشید قرار نگیرند.

دمای یخچال باید به طور منظم مانیتور شود تا مطمئن شوید که در محدوده ایده‌آل قرار دارد و در صورت خرابی یخچال یا قطع برق، هشدار لازم را دریافت کنید. کول تگ اولترا امکان مانیتور لحظه‌‌ای، دریافت هشدار برای خروج از محدوده مجاز و هشدار قطعی سیگنال را برای هم افراد فراهم کرده است تا شما بتوانید به وسیله آن از دمای یخچال خود با خبر باشید.

همچنین به شما پیشنهاد می‌کنیم، ویال‌های بوتاکس را بر اساس تاریخ مرتب کنید تا بدانید کدام یک را ابتدا باید استفاده کنید. برچسب تاریخ روی ویال‌ها، راهنمای خوبی برای استفاده از ماده بوتاکس، است و شما از آنها نیز می‌توانید در نگهداری و استفاده بوتاکس خود کمک بگیرید.

آیا یخچال خانگی مناسب نگهداری از ژل بوتاکس است؟

یخچال‌های معمولی خانگی ‌‌‌‌‌‌‌‌نمی‌توانند دمای مناسب بوتاکس را به‌ درستی حفظ کنند. نوسانات دمایی در آن‌ها کنترل نشده و دقت تنظیم و حفظ دمای تعیین شده در آن‌ها پایین است. همچنین یخچال‌های خانگی معمولاً از دمای پایین‌تر از ۰ درجه برخوردار نیستند، اما در برخی یخچال‌ها مخصوصاً یخچال‌هایی که در فضاهای نزدیک به فریزر وجود دارند، ممکن است دما به اندازه‌ای کاهش یابد که موجب یخ زدگی بوتاکس شود و همان‌طور که گفته شد، یخ زدگی به ساختار پروتئینی بوتاکس آسیب می‌زند و اثرگذاری آن را به مقدار قابل توجهی کاهش می‌دهد. بنابراین، بهتر است بوتاکس را در جایی از یخچال قرار دهید که دور از فریزر و دماهای پایین باشد.

به همین منظور یخچال‌های پزشکی مجهز به دیتالاگر (لینک اولترا) با امکان مانیتور لحظه‌ای شرایط محیطی از جمله دما، از سلامتی و ایمنی محصول حساسی مثل بوتاکس به شما در حفظ و نگهداری آن اطمینان ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌دهد.

عوامل مؤثر بر بوتاکس بعد از آماده‌سازی آن

بعد از آماده‌سازی بوتاکس (بعد از رقیق‌سازی پودر بوتاکس با محلول استریل برای تزریق)، با وجود این‌ که مدت ‌زمان محدودی از زمان آماده‌سازی تا استفاده از بوتاکس وجود دارد، عوامل متعددی در کیفیت، اثربخشی و ماندگاری بوتاکس تأثیر دارد. این موارد شامل شرایط نگهداری، زمان مصرف، نحوه نگهداری و دما هستند که در ادامه به مهم‌ترین این عوامل اشاره می‌کنیم، همراه ما باشید.

• دمای نگهداری و محیط

از آنجایی که بوتاکس یک محصول حساس به دما است و بعد از رقیق‌سازی باید در دمای ۲ تا ۸ درجه سلسیوس (36 تا 46 درجه فارنهایت) طبق دستورالعمل‌های دقیق در یخچال طبی نگهداری شود. هر گونه انحراف از این دما و محیط ذخیره‌سازی بر ماندگاری آن (مثلاً یخ زدگی یا گرما) تأثیر ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌گذارد و ممکن است اثربخشی بوتاکس کاهش یابد. بوتاکس آماده ‌سازی شده بیش از 5 ساعت در بیرون از یخچال ماندگاری نخواهد داشت و فرم پودری بوتاکس آماده‌سازی نشده پس از پنج‌ روز در دمای اتاق تأثیرگذار نخواهد بود.

• مایع آماده‌سازی

علاوه بر اینکه نوع مایعی که برای آماده‌ سازی استفاده ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌شود، ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌تواند بر ماندگاری بوتاکس تأثیر بگذارد، مقدار دقیق مایع (سرم سالین یا آب استریل) برای رقیق‌سازی استفاده می‌شود، نیز اهمیت دارد. به عنوان مثال اگر از یک رقیق ‌کننده استریل با PH در محدوده توصیه شده استفاده کنید، بوتاکس بیشترین ماندگاری و اثربخشی را خواهد داشت. همچنین از خالص بودن رقیق‌کننده نیز باید مطمئن شوید؛ زیرا باکتری‌ها ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌توانند بوتاکس را مضر یا بی ‌اثر کنند، همچنین PH غیراستاندارد باعث از بین ‌رفتن اثربخشی بوتاکس ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌شود.

• تاریخ مصرف بوتاکس

مانند هر محصول پزشکی دیگری، بوتاکس نیز دارای یک تاریخ مصرف است که نشان ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌دهد تا چه زمانی قابل استفاده می‌باشد و اثربخشی دارد. به ‌عنوان یک قاعده، بوتاکس حدود 2 سال ماندگاری دارد؛ اما تاریخ انقضا آن از روی بسته ‌بندی مشخص ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌شود. با افزایش سن بوتاکس از اثربخشی آن کاسته ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌شود، بنابراین بوتاکس تازه بهترین نتیجه را ارائه ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌دهد.

• مقدار مصرف بوتاکس

دوز و غلظت بوتاکس ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌تواند طول عمر آن را تحت تأثیر قرار دهد. بوتاکس غلیظ نسبت به بوتاکس رقیق‌تر، طول عمر و ماندگاری بیشتری دارد.

• روش مصرف

نحوه استفاده از بوتاکس بر عملکرد آن تأثیر بسیاری ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌گذارد. پیروی از تمام دستورالعمل‌های ارائه شده توسط سازندگان، در رابطه با نگهداری و آماده‌سازی محصول ضروری است. اگر بوتاکس به ‌درستی مورد استفاده قرار نگیرد، بر اثربخشی تأثیر ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌گذارد و احتمالاً عوارض جانبی منفی ایجاد ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌کند.

چگونه عمر بوتاکس را بعد از آماده‌سازی افزایش دهیم؟

هنگا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌که بوتاکس آماده‌سازی شده و به حالت مایع درمی‌آید‌‌‌‌‌‌، شروع به از دست دادن قدرت خود ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌کند. برای افزایش عمر مفید بوتاکس بعد از آماده‌سازی (یعنی پس از رقیق‌سازی)، رعایت چند نکته مهم می‌تواند به حفظ اثربخشی آن کمک کند و از تخریب سریع‌تر آن جلوگیری کند.

• یخچال طبی: برای افزایش عمر بوتاکس پس از آماده‌ سازی بوتاکس حتماً از آن باید در یخچال طبی نگهداری شود؛ چرا که به‌ عنوان یک داروی حساس به دما نمی‌توان آن را در یخچال معمولی نگهداری کرد؛ زیرا قدرت خود را از دست ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌دهد. این یخچال‌ دما را بین ۲ تا ۸ درجه سانتی‌گراد حفظ می‌کند که توسط دستورالعمل‌های ملی نگهداری واکسن تنظیم شده است. یخچال‌ طبی که به دیتالاگرهای هوشمند CoolTagUITRA مجهز باشد شما را از سلامت و کیفیت محصول مطمئن ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌کند.

• استفاده از بهترین رقیق‌کننده‌ها: نوع رقیق‌کننده روی طول عمر بوتاکس تأثیر مستقیمی دارد. استفاده از محلول‌های نمکی استریل و بدون مواد نگهدارنده، هنگام آماده‌سازی بوتاکس نیز بسیار مهم است؛ زیرا رقیق‌کننده‌های باکیفیت، به ماندگاری طولانی ‌مدت بوتاکس کمک ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌کنند. اگر از آب لوله‌کشی یا سایر رقیق‌ کننده‌ها که حاوی مواد شیمیایی یا نگهدارنده هستند، استفاده کنید؛ کیفیت بوتاکس و ماندگاری آن کاهش ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌یابد.
• کارکنان حرفه‌ای: بوتاکس فقط باید توسط کارکنان حرفه‌ای و افراد متخصص آماده‌سازی و تزریق شود. اگر محصول به‌ درستی تهیه یا استفاده نشود، ماندگاری آن کاهش ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌یابد.

نگهداری از بوتاکس با راهکارهای هوشمند کول‌تگ

همان‌طور که در این مقاله از کول تگ خدمت شما عزیزان گفته شد، بوتاکس یک محصول پزشکی حساس به دما است که برای اطمینان از عملکرد و اثربخشی، باید در یخچال‌های طبی مخصوص نگهداری شود. کول‌تگ اولترا محصولی آنلاین از شرکت فرا پایش امین است که ضمن مانیتور و پایش لحظه به لحظه دما، در صورت خروج از محدوده دمایی تعریف شده به شما پیام و ایمیل هشدار ارسال ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌کند.

اطلاعات سنسورهای محیطی شما در نرم ‌افزار اختصاصی کول‌تگ در داشبورد ایمن قرار دارد و امکان پایش شرایط محیطی، در لحظه و تا یک سال گذشته را به شما ‌‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌دهد.