نقش اینترنت اشیا (IOT) در مدیریت زنجیره تأمین

مدیریت زنجیره تأمین در دنیای پیچیده امروزی، به چالشی بزرگ تبدیل شده و به همین دلیل، استفاده از فناوری‌های نوین برای ارتقای کیفیت و کاهش هزینه‌ها بیش از پیش اهمیت یافته است. یکی از این فناوری‌ها، اینترنت اشیا (loT) است که با ایجاد ارتباطات هوشمند بین دستگاه‌ها و سیستم‌ها، انقلاب بزرگی در حوزه مدیریت زنجیره تأمین و تدارکات به وجود آورده است. با به کارگیری اینترنت اشیا، شرکت‌ها می‌توانند با نظارت دقیق‌تر بر فرایندها، بهینه سازی منابع و افزایش بهره‌وری را تجربه کنند. در این مقاله از سایت کول تگ قصد داریم به بررسی نقش اینترنت اشیا در مدیریت زنجیره تأمین بپردازیم و مزایا و چالش‌های مرتبط با این فناوری را مورد بررسی قرار دهیم، پس با ما همراه باشید.

اینترنت اشیا (IOT) چیست؟

اینترنت اشیا (internet of things) مجموعه‌ای از دستگاه‌های فیزیکی متصل به هم است که می‌توانند داده‌ها را جمع آوری، ارسال و پردازش کنند که این دستگاه‌ها توسط اینترنت یا شبکه‌های بی‌سیم به یکدیگر و به سیستم‌های رایانه‌ای متصل می‌شوند. دستگاه‌های IOT از حسگرها برای اندازه‌گیری طیف وسیعی از پارامترها در محیط اطراف خود استفاده می‌کنند. این پارامترها می‌توانند شامل:

1. مکان
2. دما
3. رطوبت
4. نور
5. حرکت
6. صدا

و غیره باشند. دستگاه‌هایIOT  در شکل‌های مختلفی از قبیل تراشه‌هایRFID ، دستگاه‌های پوشیدنی، ربات‌ها، اتومبیل‌های خودران و ساختمان‌های هوشمند عرضه می‌شوند. اینترنت اشیا در حوزه‌های مختلفی از جمله زنجیره تأمین، تدارکات، بهداشت و درمان، کشاورزی و شهرهای هوشمند نقش مهمی ایفا می‌کند.

نقش اینترنت اشیا در بهبود فرایندهای زنجیره تأمین

در این بخش می‌خواهیم به شما نشان دهیم که چگونه اینترنت اشیا می‌تواند زنجیره تأمین را متحول کند و چرا اینترنت اشیا یک ضرورت در زنجیره تأمین است.

تعیین موقعیت دقیق مکانی کالا

دستگاه‌های اینترنت اشیا را می‌توانید به کالا یا بسته‌هایی که کالا در آن قرار دارد متصل کنید و آنها توسط ماهواره‌های GPS موقعیت دقیق مکانی کالا را به سیستم‌های مانیتورینگ شما گزارش دهند.

ردیابی سرعت و زمان رسیدن کالا

با به کارگیری از اینترنت اشیا شما می‌توانید سرعت حرکت و زمان رسیدن کالا را به طور دقیق ردیابی کنید و وقتی زمان رسیدن کالا را دقیق داشته باشید، یک هماهنگی عالی بین تأمین کنندگان، تولید کنندگان و مراکز توزیع خواهید داشت.

نظارت بر شرایط نگهداری محصولات

بعضی از کالاها مانند مواد غذایی و مواد شیمیایی باید در شرایط ایده‌آل نگهداری شوند که دستگاه‌های تخصصی اینترنت اشیا می‌توانند پارامترهایی مانند دما، رطوبت، قرار گرفتن در معرض جو، شدت نور و دیگر عوامل محیطی را کنترل نمایند. این دستگاه‌ها حتی در صورت عبور از آستانه‌های مشخص شده، زنگ هشدار ایجاد می‌کنند. این ردیابی کیفیت کالاها از طریق زنجیره تأمین و کاهش فساد را بسیار آسان‌تر می‌کند.

حرکت کالا را ساده می‌کند

ردیابی کالا و برنامه‌ریزی مسیر از طریق دستگاه‌های loT  می‌تواند مکان و زمان تغییر در حمل و نقل کالا را شناسایی کند. این کار امکان برنامه‌ریزی اضطراری و مسیرهای جایگزین را برای سرعت بخشیدن به زنجیره تأمین فراهم می‌کند.

یافتن کالاهای موجود در انبار

زمانی که کالاها در مرکز توزیع هستند می‌توانند با دستگاه‌های loT برچسب گذاری شوند و این می‌تواند یافتن محصولات را در یک انبار بزرگ آسان‌تر کند و شناسایی و مدیریت دقیق کالاها را تضمین کند.

مدیریت کالا پس از دریافت

ردیابی تأیید شده از طریق دستگاه‌های loT به این معناست که مدیر زنجیره تأمین می‌تواند دقیقاً زمانی که کالاها به انبار می‌رسند، اعتبارسنجی آنها را انجام دهد. همین موضوع سبب می‌شود مدیر زنجیره تأمین بتواند سایر وظایف اداری مثل پرداخت‌های تأمین کننده یا درخواست‌های ارسال بعدی را انجام دهد.

مزایای استفاده از IoT در زنجیره تأمین

اینترنت اشیا در مدیریت زنجیره تأمین با ارائه نظارت و ردیابی در زمان واقعی، بهبود مدیریت موجودی، کاهش هزینه‌ها و افزایش شفافیت، نقش حیاتی دارد. سنسورها و دستگاه‌های متصل به اینترنت امکان پیگیری لحظه به لحظه وضعیت و موقعیت کالاها را فراهم می‌کنند که به کاهش تأخیرها و خطاها و بهبود تصمیم‌گیری درباره سفارشات جدید کمک می‌کند و همچنین با بهینه‌سازی فرایندها و کاهش خطاها هزینه‌های حمل و نقل و انبارداری کاهش می‌یابد. افزایش شفافیت و اعتماد، پیش بینی و مدیریت مشکلات احتمالی و بهبود کیفیت نهایی محصولات از دیگر مزایای loT در مدیریت زنجیره تأمین است که به بهبود کیفیت و عملکرد شرکت‌ها منجر می‌شود.

 اهمیت اینترنت اشیا برای بهبود عملکرد زنجیره تأمین 

اینترنت اشیا به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد تا اطلاعات لازم مانند وضعیت موجودی، حمل و نقل و شرایط محیطی را به صورت پی در پی جمع آوری و تحلیل کند. نتیجه این فرایند، افزایش شفافیت، کاهش زمان پاسخگویی و بهبود کلی بهره‌وری در زنجیره تأمین است که در آخر به کاهش هزینه‌ها و افزایش رضایت مشتری منجر می‌شود.

چالش‌های پیش‌رو در پیاده‌سازی IoT در زنجیره تأمین

به منظور به کارگیری فناوری‌های مختلف در زنجیره تأمین باید شناخت کافی از مشکلات این زنجیره داشت. برخی از مشکلات عمده عبارت‌اند از:

چالش‌های امنیتی و حفظ حریم خصوصی

با افزایش تعداد دستگاه‌های متصل و حجم عظیم داده‌های تولید شده، امنیت اطلاعات و حفاظت از حریم خصوصی کاربران به یک نگرانی مهم تبدیل شده است. دستگاه‌های loT به عنوان نقاط ورود بالقوه برای حملات سایبری به شمار می‌روند و هرگونه نقص امنیتی می‌تواند به تهدیدات جدی منجر شود.

نیاز به زیرساخت‌های مناسب

این زیرساخت‌ها شامل شبکه‌های پرسرعت اینترنت، تجهیزات سخت‌افزاری پیشرفته و نرم‌افزارهای کارآمد می‌باشد که بدون وجود این زیرساخت‌ها امکان ارتباط مؤثر بین دستگاه‌های متصل به اینترنت و انتقال داده‌ها به طور بهینه فراهم نخواهد شد. به همین دلیل شرکت‌ها باید سرمایه‌گذاری لازم در این زمینه را انجام دهند تا از مزایای کامل اینترنت اشیا بهره‌مند شوند.

مدیریت موجودی

کنترل موجودی کالا و مواد اولیه در انبار دغدغه همیشگی مدیران است، چرا که انبار به عنوان واسطه بخش‌های مختلفی چون تدارکات، تولید و فروش نقش مهمی در ادامه فعالیت و پویایی مؤسسات دارد و از طرف دیگر بخش عظیمی از دارایی مؤسسه در آن ذخیره می‌گردد.

ضرورت به کارگیری فناوری اینترنت اشیا در مدیریت زنجیره تأمین

فناوری اینترنت اشیا به عنوان یک فناوری تحول آفرین، پتانسیل زیادی برای بهبود کارایی و افزایش بهره‌وری زنجیره‌های تأمین دارد و شرکت‌هایی که به این فناوری اهمیت می‌دهند و آن را در کسب و کار خود استفاده می‌کنند، می‌توانند مزیت رقابتی قابل توجهی کسب کرده و در بازار جهانی موفق عمل کنند. فناوری اینترنت اشیا در حال نفوذ به صنایع گوناگون و تبدیل شدن به فناوری پیشگام در تحول مدیریت زنجیره تأمین و عمل لجستیک است که انتظار می‌رود بازار فناوری اینترنت اشیا در مدیریت زنجیره تأمین تا سال ۲۰۲۳ به ۴۱.۸ میلیارد دلار آمریکا در سطح جهانی برسد.

بسیاری از حوزه‌ها مانند برق، گاز، خرده فروشی و عمده فروشی، حمل و نقل و انبارداری و در بسیاری از صنایع در حال حاضر بیش از ۱۰۰ میلیون دستگاه مجهز به فناوری اینترنت اشیا هستند. صنایع مختلف مانند خودروهای متصل، زیرساخت‌های فناوری اطلاعات، ردیابی و نظارت بر دارایی‌ها و شبکه‌های هوشمند تا سال ۲۰۳۰ به بیش از ۸ میلیارد دستگاه برسد.

نتیجه گیری

اینترنت اشیا با ایجاد ارتباطات هوشمند بین دستگاه‌ها و سیستم‌ها، انقلاب بزرگی در مدیریت زنجیره تأمین به وجود آورده است و با افزایش شفافیت، بهبود کارایی و کاهش هزینه‌ها نقش مهمی در بهبود عملکرد شرکت‌ها و افزایش رضایت مشتریان دارد. با وجود چالش‌های امنیتی و حفظ حریم خصوصی، پیاده سازی با استفاده از پروتکل‌های امنیتی مناسب و آموزش کارکنان می‌تواند به کاهش ریسک‌ها و بهره‌وری بیشتر منجر شود. در آخر، اینترنت اشیا با بهبود فرایندهای زنجیره تأمین و تدارکات، آینده روشن برای صنایع مختلف به ارمغان خواهد آورد. برای کسب اطلاعات بیشتر با ما در تماس باشید.